گروه نظام مهندسی- حساسیت جایگاه اعضای هیئت مدیره به لحاظ نقشی که در سازمان‌های نظام مهندسی ایفا می‌کنند، بر کسی پوشیده نیست. اینکه اعضا بتوانند سازمان را در مسیری پیش ببرند که هر روز به جایگاه رشد و اعتلای خود نزدیکتر شود، پایه و اساس این نقش را تشکیل می‌دهد. بر این اساس، با توجه به نزدیک شدن به موعد برگزاری انتخابات اعضای هیئت مدیره سازمان‌های نظام مهندسی، خبرنگار «صما» در گفتگو با تعدادی از روسای سازمان‌های نظام مهندسی استان‌ها، این موضوع را مورد کنکاش قرار داده است.
پرسش نظرسنجی: آیا ضوابط قانونی موجود برای کاندیدا‌شدن اعضای هیات مدیره سازمان‌های نظام مهندسی که مربوط به 18 سال پیش است، در شرایط کنونی کفایت می‌کند یا این ضوابط باید اصلاح شود؟
منصور بهادری، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان ایلام
اعضای هیئت‌مدیره سازمان ها باید دارای شخصیت علمی، اجرایی و حرفه‌ای تمام عیار و تمام معنا باشند. اینکه اعضا صرفا دارای پایه 2 و گواهی سوءپیشینه باشند و یا پرونده‌ای در دستگاه‌های خاصی نداشته باشند، به نظر من کفایت نمی‌کند. اعضایی که برای جامعه مهندسی و حرفه‌ای تصمیم‌گیری می کنند، باید از میان افراد حرفه‌ای که می‌دانند چگونه با مسائل برخورد و مشکلات را حل کنند، انتخاب شوند. در شرایط فعلی افراد با داشتن پایه 2 و گواهی نظارت می‌توانند کاندید شوند که درنهایت افراد کم‌سن‌تر و کم‌تجربه به بدنه هیئت مدیره ورود پیدا می‌کنند که نتیجه آن وقوع اتفاقات فعلی در هیئت‌مدیره است. لذا صرفا داشتن پایه 2 یا پایه 3 برای اعضا و اینکه چند سال از زمان گرفتن پروانه آنها گذشته باشد، ملاک خوبی نیست. متاسفانه کمتر دیده ایم که اعضای حرفه‌ای چه از لحاظ علمی و چه از لحاظ پایه به این عرصه ورود پیدا کنند و تمام گواهی‌نامه‌ها را داشته باشند. برخی عضو هیئت مدیره می شوند، در حالی که هیچ پروژه‌ای را طراحی و اجرا نکرده اند و معلوم نیست این افرادی چگونه می‌توانند مشکلات جامعه مهندسی را حل کنند.
لازم است که فیلترها باید ریزتر شوند و شرایط برای ورود افراد حرفه‌ای‌تر به بدنه هیئت مدیره ها فراهم شود، نه اینکه افرادی که تازه از راه رسیده‌اند و اطلاعی از قانون و بخشنامه ندارند، وارد این ساختار شوند و بخواهند برای جامعه هم تصمیم بگیرند. بنابراین باید رزومه افراد از لحاظ حرفه‌ای بودن بررسی شود. مثلا مشخص شود که آیا کاندیداها در مسابقه خاصی جایزه ای گرفته اند یا از نظر علمی به جایگاهی رسیده اند که در دانشگاه تدریس یا کتاب تالیف کرده باشند.
.....................
مهدی رییسی دهکردی، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان چهارمحال و بختیاری
با توجه به اینکه متن اصلاحیه قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان به صحن مجلس رفته، امیدواریم که اشکالات آن تاحدی برطرف خواهد شد. اما در خصوص نحوه انتخاب اعضای هیئت‌مدیره، به نظر من اعضا نباید در سازمان های دیگر در شاغل باشند تا بتوانند راحت‌تر امور سازمان نظام مهندسی را اداره کنند. چرا که در حال حاضر یکی از مشکلات فعلی این است که اعضا در هیئت‌مدیره‌ها فرصت کافی برای پرداختن به مسائل را ندارند. اما اگر یکی از شروط برای بودن در جایگاه هیئت مدیره، عدم اشتغال در نهادهای دیگر باشد، این مشکل حل می‌شود.
هرچند برخی معتقدند که داشتن پایه دو برای بودن در بدنه هیئت‌مدیره کافی است، اما نظر برخی مسئولان سازمانی نیز بر این است که اعضا باید پایه یک باشند که من هم با این نظر موافقم. چون در هر حال هر چه سابقه اعضا بالاتر باشد، کارایی آنها بیشتر می‌شود و با توجه به اینکه تعداد مهندسان به طور روزافزون افزایش می‌یابد، دارابودن پایه یک بهتر خواهد بود.
از طرفی تجارب تخصصی و اجرایی اعضا نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است تا بتوانند صاحب‌نظر باشند و نظرات موثری ارائه دهند. البته سطح بالای علمی اعضا و انتخاب آنها از بین اساتید دانشگاه نیز کارآیی سازمان‌ها را بسیار بالاتر می‌برد.
.............................
فریبرز یداللهی، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان سمنان
به نظر من ضوابط فعلی کافی و خوب است و لزومی ندارد که به دنبال تغییر آنها باشیم. از آنجایی که شرایط استان‌ها با هم متفاوت است، اگر قرار است ضوابط تغییر کنند، ابتدا باید این ضوابط به طور دقیق مشخص شوند تا ببینیم شرایطی که افراد براساس آن در استان‌های مختلف در هیئت‌مدیره‌ها حضور پیدا می‌کنند، به چه شکل است و آیا آنها را محدود نمی‌کند. چون بعضا تناسب بین رشته ای در استان ها وجود ندارد. در برخی رشته‌ها تعداد مهندسان بالاست، اما در برخی رشته‌ها تعداد اعضا کم است و پایه‌ها تناسبی با رشته‌ها ندارند. بنابراین در صورت تغییر ضوابط، در برخی استان‌ها مشکل‌ساز خواهد شد. به طوری که در رشته‌هایی که تعداد مهندسان کمتر است، تعداد کاندیداها نیز کمتر و دایره انتخابات محدودتر می‌شود.
...............................
کامبیز نرماشیری، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان سیستان و بلوچستان
قانونی که در این راستا تصویب شده، مربوط به سال 74 است که هم اکنون در صحن مجلس در دست بررسی است. به نظر می‌رسد مواردی که حتما باید در انتخابات دوره جدید هیئت‌مدیره مدنظر قرار گیرد، در قانون منظور شده است. درواقع اعمال برخی تغییرات الزامی است، با توجه به اینکه آن زمان شرایط خاص خود را داشته و تعداد مهندسان و نیز ساخت و سازها کمتر بوده است. در حال حاضر شمار ساخت و سازها و مهندسان و نیز تعداد متقاضیانی که مایل به ورود به هیئت‌مدیره هستند، افزایش پیدا کرده است. بنابراین ضوابط باید در راستای سختگیری بیشتر برای ورود اعضا به هیئت مدیره اصلاح شود و افراد خوشنام در این جایگاه حضور یابند.
البته چند مورد از شش نظریه‌ای هم که وزیر راه و شهرسازی ارائه کرده، مربوط به اعضای هیئت‌مدیره است که بحث‌هایی درباره آنها وجود دارد. به نظر من اینکه محدودیت قائل شویم تا افراد نتوانند در بخش های دیگر مشغول به کار شوند، چندان جالب نیست. چون در بسیاری از استان‌ها اعضا به واسطه عضویت در هیئت‌مدیره، حقوقی دریافت نمی‌کنند.
همچنین پایه اعضا اهمیت چندانی ندارد. چون برخی مهندسان زمانی پایه یک خود را گرفته‌اند که آزمونی در کار نبوده و تعداد مهندسان هم کم بود. در حال‌حاضر پروسه گرفتن پایه بسیار مشکل شده و شرایط خاص خود را دارد. حتی برخی مهندسان تجربه و تخصص کافی دارند، اما فرصت برای طی مراحل برای گرفتن پایه را نداشته‌اند پس ایجاد محدودیت برای پایه یک یا پایه دو بودن اعضا چندان منطقی نیست.
............................
علی فرخزاد، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قزوین
مسلما این امر به بازنگری نیاز دارد، ولی باید به شکلی اتفاق بیفتد که از وضعیت فعلی بهتر شود؛ نه اینکه مشکلات و کاستی‌های موجود را افزایش دهد. یعنی بازنگری دقیق و کارشناسانه باید در این زمینه اعمال شود. ضوابطی که در اصلاحیه قانون نظام مهندسی پیش‌بینی شده و به مجلس رفته، بسیاری از خواسته‌های فعلی را تامین می‌کند.
به نظر من ترجیحا اگر اعضای هیئت‌مدیره پایه یک باشند و طبق قانون همه صلاحیت‌ها را داشته باشند، بهتر است. مشکلات فعلی موجود، بیشتر مربوط به نقطه نظرات و دیدگاه‌هایی است که افراد نسبت به رشته خود دارند و پیشنهاد می‌کنند. یعنی تعصب و وابستگی که اعضا به رشته مربوط به خود دارند، از آفت‌های سازمان‌های نظام مهندسی در بین هیئت‌مدیره ها است.
.................................
حسین رضایی، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان لرستان
ضوابط موجود کافی است و پیشنهاداتی را که درخصوص پایه یک بودن اعضای هیئت مدیره شده است، نمی‌پذیرم. به نظر من برای اعضا داشتن حداقل پایه 2 در رشته‌های اصلی کافی است. هم اکنون بحث بر سر این است که برای دوره بعدی انتخابات، مهندسان پایه یک کاندیدا شوند تا تجربه کافی داشته باشند اما به نظر من مهندسان پایه دو نیز همان سوابق حرفه‌ای و تخصصی و تجربیات را برای کاندیدا شدن دارند. باید به اعضای جوان‌تر باید میدان بدهیم تا وارد عرصه شوند و شاید آنها بتوانند بهتر فعالیت کنند.
مهم‌ترین ویژگی هیئت مدیره توانمند این است که سلامت داشته باشد و اهل زد و بند نباشد. همچنین به مسائل نظام مهندسی و متن قانون آگاه باشد. به لحاظ اینکه تعداد مهندسان روز به روز افزایش می‌یابد، اعضا باید پیگیر ایجاد ظرفیت‌های جدی و اشتغال‌زایی برای مهندسان باشند و ظرفیت اشتغال را بالاتر ببرند؛ کاربرد مصالح نوین را ترویج دهند و مجریان ذی‌صلاح را اجرایی و آزمایشات بتن و جوش را اجباری کنند. در این صورت ضمن اینکه برای مهندسان درآمدزایی و اشتغال ایجاد می‌شود، کیفیت و عمر مفید ساختمان‌ها هم افزایش پیدا می‌کند.
......................
سعید غفرانی، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران
ضوابط فعلی کافی نیست و افراد منتخب باید از شرایط بسیار بهتری از لحاظ تحصیلاتی، تجربه کاری، توانمندی مدیریتی و سایر نکاتی که می‌تواند نقش آنها را پررنگ‌تر کند، برخوردار باشند. چرا که هیئت مدیره ها هسته مرکزی فکر جامعه مهندسی را تشکیل می‌دهند.
در هر استانی مسائل مختلفی قابل مشاهده است، اما به طور عمده دغدغه‌ای که در سطح کلی مورد انتظار است و نیاز است که برآورد شود، این است که حساسیت در مورد مسائل و امور جامعه مهندسی به اندازه کافی وجود ندارد.
داشتن سوابق اجرایی و تخصصی و داشتن حداقل پایه دو باید مدنظر قرار گیرد. داشتن پایه از مباحث بسیار مهم و الزامی است. چون اگر یک مهندس پایه 3 که با امور سازمان آشنا نیست، فعالیت اجرایی انجام نداده و با مشکلات جامعه مهندسی درگیر نبوده است، عضو هیئت مدیره شود، کارآیی مناسبی نخواهد داشت.
............................
غلامحسن اله دادی، رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان مرکزی
قطعا ضوابط فعلی کافی نیست و باید اصلاح شود. اعضای هیئت مدیره دوره ششم سازمان‌ها جزو بدترین هیئت مدیره‌ها هستند. چون اختلافاتی در بدنه آنها وجود دارد که تاکنون در هیچ دوره‌ای وجود نداشته است. در استان‌ها بحث و کشمکش‌های زیادی وجود دارد و در انتخاب اعضا دقت نشده است. البته در این میان استان مرکزی جزو کم‌مسئله‌ترین استان‌ها بوده و بیشتر اعضای آن جزو اعضای قدیمی هستند.
علیرغم اینکه گفته می‌شود باید به جوانان بها و میدان داد تا خودشان را اثبات کنند، اما امروز تجربه و شخصیت و خوشنامی افراد بسیار مهمتر است. برخی اعضا پست می‌گیرند تا جایگاه خودشان را بالا ببرند. ولی برخی سمت می‌گیرند تا به آن پست‌ها ارزش بدهند، چون خودشان به حد کافی بزرگ هستند. کسی باید این پست را بپذیرد که واقعا نسبت به حرفه مهندسی عشق و علاقه داشته باشد.
به نظر من در دوره بعدی انتخابات، کاندیداها نباید کمتر از پایه یک باشند و این موضوع باید اصلاح شود. سابقه و تجارب اعضا باید بالا باشد و در امور اجرایی خوشنام باشند و نشان دهند که افراد صحیح و سالمی هستند. یعنی به حقوق مردم اهمیت دهند و تعهد و اخلاق حرفه‌ای برای آنها بسیار مهم باشد و مورد قبول جامعه مهندسان و افتخار نظام مهندسی باشند.
در حال حاضر در مرحله‌ای قرار داریم که مباحث و امور سازمان نظام مهندسی بسیار حساس شده است. پس اعضا باید اهل تعامل و برخورد خوب با مردم باشند.